Październikowe preliminaria

  • Drukuj zawartość bieżącej strony
  • Zapisz tekst bieżącej strony do PDF

14 października 2020

W dziejach wojny polsko-rosyjskiej 1919-1921 szczególne znaczenie miały trzy miesiące z przełomu lata i jesieni 1920 r. W sierpniu Armia Czerwona została pobita niemal u wrót Warszawy, we wrześniu rozegrała się kolejna zwycięska dla strony polskiej – Bitwa Niemeńska, zaś październik 1920 r. okazał się kluczowy pod względem wygaszania konfliktu zbrojnego.

Czy z nad Wisły i Niemna można było śmiało maszerować na Moskwę? Co prawda również w październiku – tyle że 310 lat wcześniej (9.10.1610 r.) Polacy zajęli Kreml, jednak w 1920 r. była to wizja nierealna. Należy pamiętać, że rok 1920 był siódmym z kolei rokiem funkcjonowania społeczeństwa polskiego w stanie wojny. Było to pod względem ekonomicznym i demograficznym wielkie obciążenie, zaś odrodzone po 123 latach zaborów niepodległe Państwo Polskie potrzebowało czasu na okrzepnięcie. Potrzebny był pokój, ważniejszy niż potencjalne zdobycie Kremla po raz drugi.

12 października 1920 r. w Rydze podpisano preliminaria pokojowe, mające na celu szybkie zakończenie konfliktu. Ich konsekwencją było zawieszenie broni, a z czasem również Traktat Ryski z marca 1921 r. Dla żołnierzy polskich oznaczało to szansę na szybki powrót do domu. Kosztochłonność milionowej armii spowodowała, że niedługo po ryskich preliminariach rozpoczęto demobilizację Wojska Polskiego i przechodzenie armii oraz państwa na stopę pokojową. Oczywiście nie był to proces gwałtowny, lecz obliczony na panującą wówczas sytuację polityczną, przy zachowaniu zdolności bojowej wojska. Dla społeczeństwa utrzymującego poprzez system danin i kontyngentów armię również oznaczało to wielką ulgę, a tym samym możliwość podjęcia wytężonych prac nad wydźwignięciem się z zaistniałej po 1914 r. ekonomicznej zapaści. Warto o tym pomyśleć, przyglądając się choćby fotografii polskiej delegacji na rokowania pokojowe w Rydze (źródło: Wikipedia).

Galeria

  • Powiększ zdjęcie

Rozwiń Metryka

Podmiot udostępniający informację:
Data utworzenia:2020-10-14
Data publikacji:2020-10-14
Osoba sporządzająca dokument:
Osoba wprowadzająca dokument:Aleksy Piasta
Liczba odwiedzin:1105