Konstytucja 3 Maja 1791 r.
W 2021 r. obchodzimy 230. Rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja 1791 r. Była to pierwsza w Europie i druga na świecie (po konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, która weszła w życie w 1789 r.) ustawa zasadnicza, regulująca ustrój państwa. Uchwalenie Konstytucji 3 Maja 1791 r. miało zarówno swój kontekst historyczny, jak również i konsekwencje. Najważniejszą z tych drugich, obecnych i widocznych również i dziś, jest waga tego wydarzenia historycznego dla polskiej świadomości historycznej i narodowej.
Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim, mające swoją siedzibę w mieście bezpośrednio związanym z dziejami polskiego państwa i prawa, podjęło w tym roku wiele inicjatyw mających na celu uhonorowanie wspomnianej rocznicy. Począwszy od wystaw plenerowych i multimedialnych, po obecność w mediach oraz uwzględnienie „konstytucyjnego kontekstu” w planowanych wydarzeniach kulturalnych, pragniemy wyjść naprzeciw wszystkim miłośnikom historii m.in. dzięki prezentowanej Państwu zakładce multimedialnej. Poprzez kolejne, krótkie „encyklopedyczne” wpisy, będziemy prowadzić Was poprzez szerzej rozumiane dzieje dawnego polskiego państwa i prawa, odnosząc wydarzenia i procesy z historii Polski do przykładów zakorzenionych w dziejach naszego regionu. Zapraszamy do wspólnej wędrówki z archiwaliami w tle.
Artykuły
Przywilej króla Augusta II nadany piotrkowskiemu Cechowi Piwowarów w 1722 r.
Dzieje Piotrkowa czasów staropolskich to również historia miejscowego browarnictwa. Produkcja piwa w Piotrkowie stanowiła ważny element życia gospodarczego trybunalskiego grodu. Częstokroć związana z wyrobem innych trunków (np. gorzałki), była podstawą egzystencji wielu mieszczan.
Czytaj więcej o: Przywilej króla Augusta II nadany piotrkowskiemu Cechowi Piwowarów w 1722 r.Przywilej króla Jana III dla miasta Piotrkowa z 1677 r.
Idąc śladami swych najjaśniejszych poprzedników, również „Lew Lechistanu” – król Jan III Sobieski nie poskąpił dyplomu i swej królewskiej opieki trybunalskiemu miastu. Co ciekawe, potwierdzając wcześniejsze nadania odniósł się również do klęsk i zniszczeń, jakich zaznał Piotrków w II połowie XVII wieku (m.in. z powodu niedawnego wszak „potopu” szwedzkiego).
Czytaj więcej o: Przywilej króla Jana III dla miasta Piotrkowa z 1677 r.Przywilej króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego dla miasta Piotrkowa z 1669 r.
Ciekawym źródłem ukazującym stan prawny dawnego Piotrkowa, jest kolejny z prezentowanych dyplomów królewskich, wystawiony przez kancelarię króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Na uwagę zasługują informacje dotyczące konkretnych praw wynikających ze wcześniejszych przywilejów.
Czytaj więcej o: Przywilej króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego dla miasta Piotrkowa z 1669 r.Przywilej Cechu Kupców w Piotrkowie potwierdzony przez króla Jana Kazimierza, 1659 r.
Dzieje Piotrkowa – miasta sejmów i Trybunału Koronnego – nierozerwalnie związane są również z kupiectwem i lokalnym wytwórstwem. Dogodne położenie na szlakach handlowych prowadzących z północy na południe oraz z niezwykle atrakcyjnego handlowo wschodu na zachód, stworzyły dogodne podstawy ekonomiczne do rozwoju Piotrkowa w dawnych wiekach. Z tego też powodu kolejnym prezentowanym przez nas dokumentem jest przywilej królewski dla piotrkowskiego Cechu Kupców.
Czytaj więcej o: Przywilej Cechu Kupców w Piotrkowie potwierdzony przez króla Jana Kazimierza, 1659 r.Przywilej króla Jana Kazimierza Wazy dla miasta Piotrkowa z 1650 r.
Przywiej króla Jana Kazimierza Wazy – monarchy, któremu przyszło królować w niezwykle ciężkich dla Rzeczypospolitej czasach – to kolejny dokument z cyklu cieszących oko i serce historyka źródeł prezentowanych w naszym przeglądzie archiwaliów. W treści tego aktu wspominano przywileje, które nie zachowały się do naszych czasów – wystawione m.in. przez królów Zygmunta I Starego, Henryka Walezego oraz Stefana Batorego.
Czytaj więcej o: Przywilej króla Jana Kazimierza Wazy dla miasta Piotrkowa z 1650 r.Przywilej króla Władysława IV Wazy dla miasta Piotrkowa potwierdzający wcześniej nadane przywileje, 1633 r.
Również syn i następca tronu króla Zygmunta III – Władysław IV Waza – potwierdził przywileje miasta, czego przykładem jest kolejny z prezentowanych dyplomów. Przyglądając się źródłu, szczególną uwagą warto otoczyć pięknie zachowaną pieczęć.
Czytaj więcej o: Przywilej króla Władysława IV Wazy dla miasta Piotrkowa potwierdzający wcześniej nadane przywileje, 1633 r.Strona: 6/7
Rozwiń Metryka
Podmiot udostępniający informację: | |
---|---|
Data utworzenia: | 2021-05-19 |
Data publikacji: | 2021-05-19 |
Osoba sporządzająca dokument: | |
Osoba wprowadzająca dokument: | Aleksy Piasta |
Liczba odwiedzin: | 10688 |