- „Piotrkowski Ekspres Żelazny” – czyli o tym, jak archiwiści świętowali 170-lecie „Wiedenki”

„Piotrkowski Ekspres Żelazny” – czyli o tym, jak archiwiści świętowali 170-lecie „Wiedenki”

7 lipca 2020

W piątek 2 września 2016 r., na zabytkowym Dworcu Kolejowym w Piotrkowie Trybunalskim miała miejsce impreza historyczna upamiętniająca 170. rocznicę pierwszego przejazdu pociągu przez Piotrków. W związku ze wspominaną rocznicą Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim podjęło się realizacji projektu edukacyjnego pod hasłem „Piotrkowski Ekspres Żelazny”. Dzięki wsparciu Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych oraz przy współpracy z Europejskim Stowarzyszeniem Miłośników Modelarstwa Kolejowego w Piotrkowie Trybunalskim udało się przygotować zarówno jednodniową gazetę okolicznościową, jak i bogatą ofertę historyczno-archiwalną rocznicowego eventu. Nasza inicjatywa spotkała się również z zainteresowaniem szeregu instytucji kultury, dzięki czemu w gronie partnerów projektu znalazły się Stacja Muzeum w Warszawie, Skansen Rzeki Pilicy – Filia Miejskiego Centrum Kultury w Tomaszowie Mazowieckim oraz Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim. Ciekawy pomysł na promowanie historii zaowocował również współpracą z Piotrkowskim Towarzystwem Fotograficznym „Fcztery”. Dzięki gościnności Polskich Kolei Państwowych S.A. przedsięwzięcie zrealizowano na piotrkowskim Dworcu Kolejowym.

Przygotowania do imprezy skupiały się w dużej mierze na opracowaniu jednodniowej gazety pt. „Piotrkowski Ekspres Żelazny” (również w wersji PDF). Na jej dwunastu stronach opublikowano szereg ciekawych artykułów dotyczących dziejów piotrkowskiego kolejnictwa. W wydawnictwie tym nie zabrakło również ilustracji – w tym przypadku kopii materiałów archiwalnych z zasobu Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim oraz ze zbiorów partnerów projektu. Bogata treść ujęta została w formie graficznej, stylizowanej na formę gazety z dawnych czasów. W tracie trwania imprezy organizatorzy przygotowali dwa stoiska ekspozycyjno-informacyjne. Pierwsze z nich zlokalizowane było w budynku dworca. Zaprezentowano na nim wydawnictwa archiwum, a także prezentacje multimedialne dotyczące jego zasobu. Odwiedzający je goście mieli możliwość skorzystać z informacji archiwalnej dotyczącej dokumentacji osobowej i płacowej, genealogii czy archiwów rodzinnych. Piotrkowscy modelarze kolejowi udostępnili natomiast zasilaną elektrycznie makietę stacji kolejowej. Drugi punkt rozwinięty został w kolejarskim plenerze – w sąsiedztwie peronów i zabudowań kolejowych. Również i na nim prezentowano zagadnienia związane z działalnością archiwum, uzupełniając ofertę o konkurs plastyczny zorganizowany z myślą o najmłodszych uczestnikach imprezy. Barwnym i intrygującym przechodniów akcentem byli piotrkowscy archiwiści, którzy na potrzeby eventu wcielili się w role kolejarzy z różnych okresów historycznych. Dzięki kolejarskim czapkom, mundurom, czy trąbce-sygnałówce – pozyskanym od partnerów, a także elementom historycznej garderoby z własnych kolekcji budzili oni zainteresowanie kolportując gazetę oraz zapraszając do skorzystania z oferty archiwalnych punktów.