Konstytucja 3 Maja 1791 r.
W 2021 r. obchodzimy 230. Rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja 1791 r. Była to pierwsza w Europie i druga na świecie (po konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, która weszła w życie w 1789 r.) ustawa zasadnicza, regulująca ustrój państwa. Uchwalenie Konstytucji 3 Maja 1791 r. miało zarówno swój kontekst historyczny, jak również i konsekwencje. Najważniejszą z tych drugich, obecnych i widocznych również i dziś, jest waga tego wydarzenia historycznego dla polskiej świadomości historycznej i narodowej.
Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim, mające swoją siedzibę w mieście bezpośrednio związanym z dziejami polskiego państwa i prawa, podjęło w tym roku wiele inicjatyw mających na celu uhonorowanie wspomnianej rocznicy. Począwszy od wystaw plenerowych i multimedialnych, po obecność w mediach oraz uwzględnienie „konstytucyjnego kontekstu” w planowanych wydarzeniach kulturalnych, pragniemy wyjść naprzeciw wszystkim miłośnikom historii m.in. dzięki prezentowanej Państwu zakładce multimedialnej. Poprzez kolejne, krótkie „encyklopedyczne” wpisy, będziemy prowadzić Was poprzez szerzej rozumiane dzieje dawnego polskiego państwa i prawa, odnosząc wydarzenia i procesy z historii Polski do przykładów zakorzenionych w dziejach naszego regionu. Zapraszamy do wspólnej wędrówki z archiwaliami w tle.
Artykuły
Ku pokrzepieniu serc
Wiek XIX w dziejach Polski to okres niewoli narodowej. Mimo, iż na mapie Europy nakreślone były granice kadłubowych państw – Księstwa Warszawskiego, a później Królestwa Polskiego, nie było to jednoznaczne z niepodległością. Po upadku dwóch wielkich powstań – listopadowego (1830-1831), styczniowego (1863-1864) i kolejnych falach represji mających wynarodowić Polaków, nadzieję przyniosła Wielka Wojna 1914-1918.
Czytaj więcej o: Ku pokrzepieniu serc
U unii z Rosją
Upadek napoleońskiego ładu przypieczętowały obrady Kongresu Wiedeńskiego 1815 r., podczas którego ważyły się losy Polaków. O ile podczas trzech rozbiorów nasi sąsiedzi dążyli do trwałego usunięcia monarchii polskiej zarówno z mapy Europy, jak i z tytulatury władców – o tyle w dwie dekady później to zwycięzcy Rosjanie mieli najwięcej w tej sprawie do powiedzenia.
Czytaj więcej o: U unii z Rosją
Klęska Wielkiej Armii i okupacja rosyjska
Siły zbrojne Księstwa Warszawskiego brały aktywny udział w militarnych poczynaniach Cesarza Francuzów. Polacy dzielili z sojusznikami trudy obozowe, smak zwycięstwa i gorycz porażki.
Czytaj więcej o: Klęska Wielkiej Armii i okupacja rosyjska
Chwała Oręża Polskiego – 1809 rok
Na historię Polski XIX wieku przyzwyczajeni jesteśmy patrzeć nie tylko z perspektywy rozbiorów, ale też głównie z punktu widzenia kończących się klęskami powstań. Smutny pejzaż martyrologii narodowej nie jest wszak pozbawiony i jasnych punktów. Pamięć o nich powinniśmy pielęgnować w szczególny sposób.
Czytaj więcej o: Chwała Oręża Polskiego – 1809 rok
Konstytucja Księstwa Warszawskiego
W dniu 22 lipca 1807 r. w Dreźnie cesarz Napoleon I nadał Księstwu Warszawskiemu konstytucję. Oprócz potwierdzenia sukcesji saskiej, konstytucja ta zawierała szereg rozwiązań prawnych wzorowanych na systemie francuskim.
Czytaj więcej o: Konstytucja Księstwa Warszawskiego
Konstytucyjna sukcesja saskich Wettynów
Trzy kolejne rozbiory dopełniły upadku dawnej Rzeczypospolitej. Jeszcze wcześniej, bo w wyniku przegranej wojny z 1792 r., rosyjscy stronnicy spod znaku Konfederacji Targowickiej z wielką energią rozpoczęli zacieranie wszelkich zmian i reform wprowadzonych przez Konstytucję 3 Maja 1791 r. Jeden z jej przepisów jednak, dzięki międzynarodowej sytuacji politycznej wszedł w życie.
Czytaj więcej o: Konstytucyjna sukcesja saskich WettynówStrona: 2/7
Rozwiń Metryka
| Podmiot udostępniający informację: | |
|---|---|
| Data utworzenia: | 2021-05-19 |
| Data publikacji: | 2021-05-19 |
| Osoba sporządzająca dokument: | |
| Osoba wprowadzająca dokument: | Aleksy Piasta |
| Liczba odwiedzin: | 10693 |
