Mowa posła Adama Kozakowskiego, czyli o niedoli Rzeczypospolitej i mocarstwowej Rosji słów kilka...
6 września 2021
Wśród druków Sejmu Grodzieńskiego 1793 r. odnaleźć można liczne mowy i głosy poselskie, będące ciekawym materiałem do opisów atmosfery tego sejmu. Oczywiście należy mieć świadomość, iż przy panującej wówczas rozległej rosyjskiej kontroli wszelkie kolportowane sejmowe materiały nie mogły godzić w interesy rosyjskich „opiekunów”. Oto jedna z tych mów.
Autorem prezentowanej mowy jest Adam Kozakowski herbu Gozdawa, reprezentant powiatu kowieńskiego, sędzia sądu sejmowego na Sejmie Grodzieńskim 1793 r. Ów Kozakowski w swej mowie wyraził wielką troskę o kondycję Rzeczypospolitej. Oceniając aktualną sytuację, zaznaczył – „...jesteśmy w takim położeniu, wszystkie rodzaje nieszczęść, niby pasmem jakim zbierane, doszły do najwyższego stopnia nędzy i ucisku. Jesteśmy bez siły, bez Prawa, bez Skarbu, uciśnieni Obywatele przez lokację wojska obcego […], we łzach ciągną nieszczęśliwy bieg życia swego, a z rozpaczy woleliby dzielić los swój na dolę Braci zaborem zajętych”.
W dalszej części wypowiedzi poseł Kozakowski w pochlebny co prawda sposób oceniał patriotyczne uniesienia szachy podczas obrad Sejmu Wielkiego 1788-1792, lecz zarzucając brak jednomyślności kierował stopniowo swoje uwagi w kierunku Konfederacji Targowickiej i projektom układów z Rosją i jej władczynią – „Ta Wielka Monarchini, przez wspaniałość swoją dotrzymać może wiary Traktatu. To ogromne i wielkie na świecie Mocarstwo, nie inaczej, jak przez jedną sprawiedliwość w swojej ogromniaści stać może”.
Treść przywołanego materiału ukazuje, jak zawiła sytuacja zapanowała podczas obrad sejmowych, kiedy głosy zarówno stronników rosyjskich, jak i niewielkiej opozycji sejmowej, czasem brzmiały podobnie – potęgując tym samym zamęt i dezorientację.
Galeria
Głos posła Kozakowskiego, 1793 r.
Rozwiń Metryka
| Podmiot udostępniający informację: | |
|---|---|
| Data utworzenia: | 2021-09-06 |
| Data publikacji: | 2021-09-06 |
| Osoba sporządzająca dokument: | |
| Osoba wprowadzająca dokument: | Aleksy Piasta |
| Liczba odwiedzin: | 903 |
