W latach wojny polsko-bolszewickiej prowadzono pobór koni dla Wojska Polskiego
27 maja 2020
O roli konia w dziejach wojskowości nikogo przekonywać nie trzeba. Dość powiedzieć, że bez koni trudno było mówić nie tylko o kawalerii, lecz również o artylerii, taborach i działalności wielu służb Wojska Polskiego. Rozrastająca się do milionowych rozmiarów armia potrzebowała więc regularnych uzupełnień koni.
Za dostawy koni odpowiadała służba remontu, posiadająca swoje struktury tak na szczeblu Ministerstwa Spraw Wojskowych – Sekcja Remontowa Dep. VIII dla Spraw Koni i Taborów, jak również w przypadku różnych szczebli administracyjnych Wojska Polskiego. Wiosną 1919 r., władze wojskowe w porozumieniu z Ministerstwem Rolnictwa ustanowiły wojskowy pobór koni w każdym powiecie w takiej wysokości kontyngentu, aby drastycznie nie zmniejszyć możliwości produkcyjnych gospodarstw rolnych. Wbrew pozorom było to zadanie bardzo trudne do realizacji i zdecydowanie niepopularne w opinii społeczeństwa wiejskiego. Stan ten wynikał nie z braku postaw patriotycznych i refleksji na temat zagrożenia bolszewickiego, lecz z sytuacji ekonomicznej wywołanej wojną i okupacją z lat 1914-1918. W tym czasie niemieckie i austro-węgierskie władze okupacyjne przyczyniły się swą rabunkową gospodarką do znacznego zmniejszenia pogłowia koni na polskiej wsi. Teraz, w czasie walk o utrzymanie niepodległości i granice, po kolejne tysiące koni rękę wyciągnęło Wojsko Polskie.
Jakie było wojskowe zapotrzebowanie na konie pociągowe i wierzchowce? Jesienią 1919 r. z terenów Okręgów Generalnych – Warszawa, Kielce, Lublin, Łódź i Kraków dla wojska pozyskano drogą poboru prawie 21 tysięcy koni, których właściciele otrzymali w zamian gratyfikację finansową. W 1920 r. kolejny pobór dał wojsku ok. 49 tysięcy koni. Ogólnie w Wojsku Polskim jesienią tego roku służyło ok. 195 tys. koni.
Co warto nadmienić, w zasobie Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim zachowała się dokumentacja związana z ewidencją i poborem wojskowym koni w latach 1919-1920. Przykładowo na przełomie lat 1919/1920 w powiecie piotrkowskim przeprowadzono akcję rejestracyjną koni, która objęto niemal 12 tysięcy zwierząt. Na podstawie wytycznych władz centralnych z liczby tej w 1920 r. piotrkowianie według przydziału mieli dostarczyć 777 koni, z czego 447 podlegało natychmiastowej odstawie, a dalsze 330 sztuk na podstawie kart poborowych miano przekazać wojsku w terminie późniejszym. Jak się okazało, były to liczby i tak znacznie nadwyrężające kondycję ekonomiczną i moce produkcyjne piotrkowskich gospodarstw.
Galeria
Rozwiń Metryka
| Podmiot udostępniający informację: | |
|---|---|
| Data utworzenia: | 2020-05-27 |
| Data publikacji: | 2020-05-27 |
| Osoba sporządzająca dokument: | |
| Osoba wprowadzająca dokument: | Aleksy Piasta |
| Liczba odwiedzin: | 1304 |
